STOPPEN MET PLEASEN, HOE DOE JE DAT?
Gedrag waar
je in vrijheid voor kiest, is geen pleasegedrag.
‘Ze wordt
70, maar ik ga niet naar het feest!’
Haar blik
zonk weg in haar verleden. De opmerking betrof haar buurvrouw van toen ze als
kind bij haar ouders woonde. Ze was in onze gesprekken al vaak voorbij gekomen.
Thuis was het onveilig. Als haar vader dronken was, was er ook geweld. Meestal
verbaal, vaak fysiek en als het servies naar haar moeders hoofd vloog, glipte
ze stiekem de achterdeur uit. Weg van het geschreeuw en de dreiging. Ze klom
over het tuinhek en de deur van de buurvrouw stond altijd op een kier.
Buurvrouw aaide over haar hoofd, gaf haar thee en een koekje. Als aan het
lawaai niet te ontkomen viel, gingen ze samen boodschappen doen. Bij buurvrouw
was het veilig.
Dat was jaren geleden en buurvrouw werd nu dus 70.
'Waarom ga
je er niet heen?’ vroeg ik haar.
Ze was in
therapie geweest en had geleerd om niet meer te pleasen. Pleasegedrag had haar
gered van haar vaders gewelddadigheid. Ze gaf hem koffie en schudde zijn kussen
op, voordat hij neerplofte om zijn roes uit te slapen. Haar had hij nooit
geslagen. Doordat ze hem gunstig kon stemmen of van hem wegvluchtte naar de
buurvrouw. Haar toevluchtsoord, haar veilige plek.
‘Door
steeds voor anderen klaar te staan, ga ik voorbij aan mijn eigen behoeften,’
was haar antwoord. ‘Pleasen, dat doe ik niet meer.’
‘Hoe heb je
dat pleasen geleerd?’ vroeg ik. ‘Bij mijn vader natuurlijk, als we niet naar
zijn pijpen dansten, zwaaide er wat. Als ik deed wat hij wilde, bleef het
rustig.’
‘Dus wat kreeg je ervoor terug?’
‘Schijnveiligheid,’ antwoordde ze prompt. Ik zweeg.
Toen vroeg
ik wat de buurvrouw van haar wilde, als ze haar binnenliet en voor haar zorgde.
‘Niets’, concludeerde ze na een tijdje, ‘ze was gewoon aardig.’
‘Is het dan
pleasen, als jij naar haar verjaardag gaat?’ In stilte woog ze de feiten af
tegen het in therapie geleerde. ‘Nee,’ zuchtte ze tenslotte. ‘Ze zal
het jammer vinden, als ik niet kom, maar ze eist
niets van me en ze
manipuleert me ook niet.’ Opgelucht stond ze op
met de woorden: ‘Ik wil er
graag naar toe, maar ook trouw zijn aan mezelf.’
Soms
schieten mensen door in nieuw gedrag dat ze leren in therapie of coaching.
Gedrag waarmee ze opkomen voor hun eigen behoeften. Wie altijd voor iedereen
klaarstond, gaat egoïstische trekjes vertonen. Wie overliep van behulpzaamheid,
wil niets meer voor een ander doen. Wie altijd stil in een hoekje zat, heeft op
alles een weerwoord.
Soms is dit even nodig om nieuw gedrag te oefenen.
Vervolgens is er de vraag: doe ik iets omdat ik het zelf wil, of omdat ik geen
keuze heb en hoop er iets voor terug te krijgen?
Als je vanuit vrije keuze aardig bent voor iemand,
is dat geen pleasegedrag.
Als je belangstelling hebt voor het bijwonen van
de presentatie van mijn nieuwe boek 'De stille
kracht van twijfel' op 4 september 's middags in
het Ald Weishoes in Venlo, laat het me even
weten.
Je kunt een bericht sturen naar
ereprijstenc@gmail.com, dan stuur ik je de link
van de uitgever die je nodig hebt om je aan te
melden...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten