MISVERSTANDEN OVER BEDRIEGERSGEVOELENS
Regelmatig lees ik berichten over het bedriegersfenomeen, het
thema van mijn laatste boek. Natuurlijk ben ik daar blij mee, maar niet met de
richting die het soms opgaat. We moeten dit fenomeen relativeren, twijfel is
gezond, wie twijfelt is te vertrouwen en van twijfel kun je leren. Klopt
allemaal wel enigszins, maar er is ook een
keerzijde.
Die teksten vertellen zelden waar het aspect ‘bedrieger’,
imposter, op slaat. Gelukkig voelt niet iedereen die wel eens twijfelt zich een
bedrieger!
Wie last heeft van bedriegersgevoelens, durft er niet op te vertrouwen dat
zijn prestaties het resultaat zijn van zijn competenties en dat gaat verder dan
twijfel. Dat iets hem (goed) lukt, ligt niet aan hem, maar aan het toeval, de
makkelijke klus, de vriendelijke examinator en meer buiten hemzelf gelegen
oorzaken. Uit angst voor gevolgen als verlies van baan, salaris, vriendschap en
status meldt hij dit niet. En DAT maakt hem in zijn eigen ogen tot een
bedrieger. Hij vindt dat hij het beeld in stand houdt dat hij meer voorstelt
dan hij kan waarmaken en dat zorgt voor angst voor een volgende uitdaging. Maar
hij heeft die capaciteiten wel, hij levert zo’n prestatie niet per ongeluk en
het is in zijn belang dat hij daarvan overtuigd raakt. Dit misverstand betreft
dus de persoon met bedriegersgevoelens zelf.
Misverstanden in de buitenwereld:
* Door je onzekerheid bereid je je op alles tot in de puntjes
voor, waardoor je goed of zelfs uitstekend presteert. Dat is meestal waar, maar
het extreme perfectionisme dat hier het resultaat van kan zijn, is niet gezond,
als je over je grenzen gaat met stress en burn-outklachten als gevolg.
* Iedereen heeft er last van, maar sommigen kunnen het goed
verbergen. Natuurlijk twijfelt iedereen wel eens, de een vaker dan de ander.
Maar bij mensen met bedriegersgevoelens neemt dit ongezonde vormen aan. Zij
verbergen hun twijfelgevoelens bovendien altijd, zoals je hiervoor kon lezen en
het is in hun belang om er juist over te gaan praten.
* Het betreft vooral of alleen vrouwen. Wetenschappelijk
onderzoek ondersteunt dit niet. Dat ik voor mijn boek meer vrouwen vond om te
interviewen dan mannen, heeft waarschijnlijk andere oorzaken dan dat ze in de
meerderheid zijn.
* Het komt door de patriarchale samenleving. Ook die
aanname gaat ervanuit dat vooral vrouwen
'slachtoffer' zijn. De dieper liggende oorzaken laten echter zien dat er meer
aan de hand is.
Dat het bedriegersfenomeen geen syndroom is, heb ik al vaker
uitgelegd.
Sommige conclusies en misverstanden zijn beslist niet
in het belang van de mensen om wie het gaat. Als ik ze tegenkom, ontzenuw ik ze
zo goed mogelijk. Maar mijn boek telt ruim 240 pagina’s, dus dat lukt niet in 5
regels. Daarom is mijn dringende verzoek om het te lezen en te zien waar het echt om gaat. Hoe sneller de maatschappij bekend is met de feiten, hoe sneller het fenomeen genormaliseerd kan worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten